پرداخت الکترونیک

پرداخت الکترونیکی چیست؟

پرداخت الکترونیک امروزه از کشیدن کارت در پایانه های فروشگاهی فراتر رفته و حتی شامل پرداخت های تحت وب در اینترنت نیز نمی شود. سیستم های پرداخت الکترونیکی عبارتند از ارسال پرداخت ها بر روی یک شبکه عمومی برای به دست آوردن کالا (الکترونیکی و یا فیزیکی ) و خدمات. همانطور که می دانیم، پرداخت از طریق شبکه ها به خصوص اینترنت امنیت بالایی می طلبد، زیرا ارسال داده ها و اطلاعات مالی از قبیل، شماره کارت اعتباری، شماره حساب، ارسال اطلاعات محرمانه مالی، ارسال کد رمز و کلمه عبور و هزاران اطلاعات محرمانه دیگر نگرانی های زیادی به دنبال می‌آورد و این خود دلیل موجهی برای اهمیت بالای روش های ایجاد امنیت و انواع مختلف سیستم های پرداخت امن است.

● انواع سیستم های پرداخت الکترونیکی

برخی از سیستم های پرداخت الکترونیکی که امروزه روی اینترنت استفاده و یا پیشنهاد شده‌اند، عبارتند از: سیستم های مبتنی بر کارت اعتباری، سیستم های مبتنی بر چک الکترونیکی، سیستم های مبتنی بر پول الکترونیکی، سیستم های ریز پرداخت، سیستم های مبتنی بر مزایده

۱) سیستم مبتنی برکارت اعتباری

در پرداخت الکترونیک همانطور که می دانید کارت اعتباری به عنوان یکی از متداول ترین روش‌های پرداخت الکترونیکی در حال حاضر مطرح شده است، از مهم‌ترین شرکت هایی که در زمینه کارت اعتباری فعالیت دارند می توان دو شرکت بین المللیVisa و Master Card را نام برد. پروتکل هایی که در پرداخت الکترونیک  مورد استفاده قرار می گیرند نیز شامل SSL و SET و SEEP:
پروتکل SSL یا Secure Socket Layer توسط شرکت Netscape Communications برای تدارک امنیت و محرمانگی بر روی اینترنت توسعه یافته است. این پروتکل از تصدیق اصالت در سمت سرویس‌ دهنده و سرویس ‌گیرنده پشتیبانی می‌کند.

پروتکل SSL:

پروتکل SSL وابسته به کاربرد است و به پروتکل‌هایی نظیر HTTP، FTP و telnet اجازه می‌دهد تا به‌صورت لایه‌ای برروی آن قرار گیرند. پروتکل SSL قادر است به توافق درباره کلیدهای رمزنگاری و نیز تصدیق سرویس‌دهنده قبل از تبادل اطلاعات توسط لایه‌های بالاتر اقدام کند. پروتکل SSL، امنیت و تمامیت کانال انتقال را با استفاده از رمزکردن، تصدیق اصالت و کدهای تصدیق پیام حفظ می‌کند. SET یا Secure Electronic Transaction نیز یک پروتکل پرداخت را در سطح شبکة ارتباطی میان خریدار، فروشنده، بانک و دروازه پرداخت فراهم می‌کند.

برای استفاده از این پروتکل دارنده کارت اعتباری و فروشنده باید دارای گواهی باشند. این گواهی‌ها از طرف یک مرجع گواهی صادر می‌شود. در طرف خریدار، بایستی نرم‌افزار SET که از ابزار های پرداخت الکترونیک نصب شده و یک حساب کارت اعتباری که از SET پشتیبانی کرده و گواهی مورد‌نیاز را فراهم می‌کند، افتتاح شود. فروشنده نیز باید نرم‌افزار را نصب کرده و آن را در ترکیب با یک نرم‌افزار مبتنی بر وب که ارایه خدمات فروش کالا را انجام می‌دهد، برای استفاده مشتریان بر روی وب قرار دهد. نرم‌افزار مورد استفاده توسط فروشنده اندکی پیچیده ‌تر است چرا که نیاز به برقراری ارتباط با هر دو طرف خریدار و دروازه پرداخت دارد.

۲) سیستم های مبتنی بر چک الکترونیکی

پرداخت الکترونیک و سیستم پرداختی مشابه چک است که زمانی که تراکنش انجام می شود پول ازحساب بانکی پرداخت کننده به حساب بانکی پرداخت شونده منتقل می شود.
پروتکل های این سیستم عبارتند از:
پروتکل Netbill
پروتکل NetCheque

۳) سیستم های مبتنی بر پول الکترونیکی

مطالعات فراوانی برای جایگزین کردن پول الکترونیکی به جای پول کاغذی صورت گرفته اما هنوز پرداخت الکترونیک مشخصی که بتواند همه نیازها رابرآورده کند طراحی نشده است. سیستم های مرتبط عبارتند از:
Ecash
NetCash